Sở di trú Mỹ (USCIS) đã công bố thống kê đánh giá tình hình cấp thị thực EB5 trong năm 2022. Theo báo cáo, các Lãnh sự quán và Đại sứ quán Mỹ còn rất chậm trong việc cấp visa EB5.
Đại dịch COVID-19 đã làm ảnh hưởng đến quy trình xử lý hồ sơ của các diện định cư Mỹ nói chung, và diện visa EB5 nói riêng. Mức đầu tư tối thiểu tăng từ 500.000 đô la Mỹ lên 800.000 đô la Mỹ, chương trình EB5 bị vô hiệu trong 9 tháng,… là những lý do chính khiến nhu cầu định cư EB5 tạm thời giảm. Thêm vào đó, với luật cải cách và liêm chính EB5 (RIA) mới, USCIS vẫn chưa hướng dẫn đầy đủ cho các Trung tâm vùng về những quy định bổ sung. Hiện nay, tình trang tồn đọng các đơn định cư EB5 vẫn còn nghiêm trọng. Với quỹ liêm chính RIA và mức phí tăng, chương trình đầu tư EB5 được dự đoán sẽ cải thiện từ năm 2023. Nguồn thu phí tăng sẽ cho phép USCIS tuyển thêm nhân sự mới, với hứa hẹn sẽ xử lý các đơn xin thẻ xanh EB5 mới nhanh hơn và tăng cường giải quyết các hồ sơ cũ tồn đọng.
Tình trạng xử lý đơn I-526 trong năm 2022
Năm 2020, tổng số đơn I-526 được nộp mới vào USCIS là 4,378 đơn, năm 2021 là 814 đơn và năm 2022 là 829 đơn. Số lượng đơn I-526 nộp năm 2021 giảm 81% so với năm 2020. Năm 2022 chỉ nhiều hơn năm 2021 là 15 đơn. Đây là bằng chứng cho thấy sự sụt giảm lượng nhà đầu tư EB5.
Theo thống kê, đã có 590 đơn I-526 được chấp thuận trong năm 2022. Tuy nhiên, số lượng hồ sơ bị từ chối cũng tăng 27% so với 2021, với tổng số lượng I-526 bị từ chối là 825 đơn. Có nhiều lý do dẫn đến trường hợp đương đơn bị từ chối bởi USCIS, trong đó có những vấn đề liên quan đến nguồn tiền, quy trình chuyển tiền hay những gian lận trong thị trường EB5.
Hiện nay, USCIS vẫn chưa khắc phục được tình trạng tồn đọng (backlog) do tốc độ xử lý chậm trễ. Tỷ lệ hồ sơ tồn đọng đã tăng 0.4% từ năm 2021 đến năm 2022, với 13,062 đơn I-526 chưa được xử lý. Trong thông cáo báo chí mới nhất, USCIS đã chỉ ra lý do chính khiến tốc độ xử lý đơn chậm đi là nguồn nhân lực bị hạn chế. Khoản 96% nguồn kinh phí vận hành USCIS đến từ lệ phí nộp đơn của các đương đơn xin định cư Mỹ. Tuy nhiên, trong thời kì đại dịch diễn ra, số lượng đơn xin nhập cư đã giảm mạnh, dẫn đến giảm nguồn thu vận hành khiến USCIS rơi vào tình trạng thiếu hụt nhân sự.
Tình trạng xử lý đơn I-829 trong năm 2022
Trong năm 2022, USCIS đã nhận được 1,270 tổng số đơn I-829. Số đơn này đã giảm 62% so với năm 2021. Đây là năm đầu tiên USCIS nhận ít đơn I-829 nhất kể từ năm 2013. Theo đó, tỉ lệ chấp thuận vẫn giữ cao ở mức là 90% với số lượng đơn được chấp thuận là 1,453 đơn. Đây là số lượng thấp nhất trong suốt 9 năm qua. Tuy nhiên, tình trạng hồ sơ tồn đọng đã giảm 3% so với năm 2021, nhưng vẫn cao so với những năm trước.
Tình trạng visa EB5 đã cấp và visa EB5 chưa dùng đến trong năm 2022
Trong năm tài khoá 2022 (tháng 10/2021 đến 09/2022), USCIS đã cấp 10,885 trong tổng hạn mức 19,987 thị thực EB5. Trong 9,102 thị thực EB5 chưa sử dụng, 6,396 visa được dành riêng cho các dự án nông thôn, dự án TEA và dự án cơ sở hạ tầng. Theo quy định của luật EB5 mới, số visa EB5 chưa dùng đến sẽ được chuyển tiếp sang năm tài khóa tiếp theo. Tuy nhiên, trong thống kê hạn mức visa EB5 được phân bổ cho 2023 không bao gồm lượng visa còn dư của năm 2022. Vì vậy, 2,706 visa chưa được cấp cho các nhà đầu tư EB5 trong năm 2022 đã bị huỷ và không được chuyển tiếp sang 2023. Số visa EB5 bị huỷ trong năm 2021 là 15,673 visa, và năm 2020 đã huỷ 7,498 visa.
Tình trạng lãng phí visa EB5 chủ yếu tập trung vào những nước có số lượng đương đơn nhập cư qua hình thức xin thị thực qua Lãnh sự hoặc Đại sứ quán Mỹ tại quốc gia đó. Hàn Quốc là một ví dụ, năm 2019, đã có 695 đương đơn đến từ Hàn nhận thị thực EB5. Đến năm 2022, số lượng thị thực được cấp đã giảm còn 396 visa, mặc dù số lượng hồ sơ đã hoàn tất quy trình ở NVC là 909 đương đơn. Vì vậy, lý do sụt giảm thị thực EB5 được cấp là quy trình xử lý chậm của lãnh sự Mỹ tại nước này. Hồng Kông cũng đã xảy ra tình trạng tương tự. Trong năm 2022, đã có 866 đương đơn đã hoàn thành ở NVC vào đầu năm, trong khi chỉ có 142 visa EB5 đã được cấp.
Tổng kết số visa được cấp trong năm tài khóa 2022 theo từng nước - Nguồn: Bộ ngoại giao Mỹ
Khổi lượng hồ sơ EB5 xin chuyển đổi tình trạng (đơn I-485) trong năm 2022
Thị thực EB5 được cấp trong năm 2022 có số lượng cao nhờ vào số lượng hồ sơ xin chuyển đổi tình trạng cao, 37% trên tổng số đơn I-526 được chấp thuận. Tổng hồ sơ xin chuyển đổi tình trạng năm 2019 chỉ chiếm 17% so với tổng số đơn I-526 được chấp thuận. Đối với năm 2022, Việt Nam đã có 772 thị thực EB5 được cấp qua Lãnh sự quán Mỹ và 43 đơn xin chuyển đổi tình trạng tại Mỹ. Nổi bật nhất là Trung Quốc với số đơn xin chuyển đổi tình trạng tăng gấp 5 lần so với năm 2019. Điều này cho thấy, USCIS đã cố gắng đẩy nhanh quá tiến trình xử lý đơn I-485 cho các diện EB. Trong khi đó, Lãnh sự quán và Đại sứ quán Mỹ vẫn đang còn rất chậm trong việc cấp thị thực EB cho những đương đơn nhập cư qua hình thức xin thị thực tại nước thực tại.
Từ tháng 7/2022 đến tháng 3/2023, USCIS đã tiếp nhận gần 1,000 đơn I-526E nộp mới. Với số liệu xác nhận từ USCIS, số lượng nộp đơn xin thẻ xanh điều kiện EB5 qua trung tâm vùng đang tăng trưởng trở lại. Nhà đầu tư tiềm năng nên có sự lựa chọn dự án EB5 và quyết định đầu tư sớm để tránh được tình trạng tồn đọng hồ sơ (backlog) sẽ sớm xảy ra tại các thị trường EB5 lớn như Việt Nam.
Với sự bất cập trong phân bổ và kết chuyển visa EB5 hằng năm, một lượng lớn visa EB5 đã bị lãng phí mà không đến được với lượng nhà đầu tư nước ngoài đang chờ đợi cấp thị thực EB5. Trung tâm vùng AVS khuyến khích nhà đầu tư EB5 mới nên lựa chọn các dự án nằm trong nhóm thị thực ưu tiên để tận dụng được lợi thế được sớm xét cấp thị thực EB5 dành riêng. Ví dụ như Dự án EB5 River Oak thuộc nhóm 10% nhận thị thực ưu tiên hằng năm dành cho dự án TEA theo quy định của luật EB5 mới. Bên cạnh những nỗ lực của chính phủ Mỹ trong việc cải cách theo hướng có lợi cho đương đơn EB5 nước ngoài, các nhà đầu tư tiềm năng nên có những chiến lược đầu tư kết hợp. Chọn đúng dự án EB5 ưu tiên, ra quyết định đầu tư EB5 đủ sớm, chính Anh/Chị nhà đầu tư cũng đang tự mình định đoạt và tối ưu quyền định cư Mỹ sớm.
Mọi thắc mắc liên quan đến Chương trình đầu tư định cư EB5 và dự án EB5 River Oak, xin vui lòng liên hệ 0938613062 hoặc vietnam@latourlaw.com.
LatourLaw P.A. – Văn phòng luật di trú Mỹ tốt nhất 2023.
